ΓΚΑΛΕΡΙ ΛΟΛΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ | Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
t. +30 2310 240416, f. +30 2310 240417, e-mail: lnik@otenet.gr
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
‘’Η Κουζίνα της Φρανκφούρτης’’
Ένα project του Νίκου Χαραλαμπίδη
07.05 –11.06.2011
Εγκαίνια Σάββατο 07 Μαΐου 2011, 12.00 – 16.00
Ο Νίκος Χαραλαμπίδης παρουσιάζει στην γκαλερί Λόλα Νικολάου την πολυεπίπεδη έκθεση, Η κουζίνα της Φρανκφούρτης, κλείνοντας σαρκαστικά το μάτι, στα πολιτικοοικονομικά μαγειρέματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σχολιάζοντας τις μοίρες των κρατών της, έτσι όπως καθορίζονται από το χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης. Πρόκειται ουσιαστικά για ακόμη ένα πρότζεκτ, που εντάσσεται στην ευρύτερη δημιουργική έρευνα του Χαραλαμπίδη, με την οποία επιχειρεί να αναδομήσει σε Σχολή το εγκαταλελειμμένο Διεθνές Αεροδρόμιο της Κύπρου στην Πράσινη Γραμμή, προσδίδοντας του τη μορφή ενός ιδιότυπου «Άδειου Μουσείου» (Hollow Airport Museion).
Επιμένοντας στην αρχαιοελληνική διάσταση του Μουσείου, ο Χαραλαμπίδης αρνείται τη διαδικασία περισυλλογής και έκθεσης έργων τέχνης στο κτίριο, το οποίο αποτελούσε υπόδειγμα, στη δεκαετία του εβδομήντα, όχι μόνο για την αρχιτεκτονική του αλλά και για την πρωτοποριακή τεχνολογία που διέθετε. Τονίζοντας τον ερευνητικό, εργαστηριακό χαρακτήρα του αρχαιοελληνικού Μουσείου, ο καλλιτέχνης προτείνει τη διαμόρφωση του αεροδρομίου, σε ένα δυναμικό, δραστικό χώρο, που παίρνει το χαρακτήρα μιας πρότυπης Διεπιστημονικής Σχολής Καλών Τεχνών, στην οποία διεθνώς καταξιωμένοι εικαστικοί καλλιτέχνες ‘διδάσκουν’ όχι μόνο άτομα άμεσα εμπλεκόμενα με την τέχνη, αλλά ένα ευρύ φάσμα μαθητών προερχόμενο από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και επιστημονικά πεδία. Μια Σχολή Καλών Τεχνών, πρέπει να είναι ένα ανοικτό «Κοινωνικό Γυμναστήριο» ,υποστηρίζει ο Χαραλαμπίδης. Η πρώτη ομάδα καθηγητών της Σχολής, μια επιλογή από διακεκριμένους διεθνείς καλλιτέχνες, με έργο έντονου πολιτικού προβληματισμού, όπως ο Santiago Sierra, ο William Kentridge, ο Nedko Solakov, o Mounir Fatmi, η Gulsun Karamustafa κ.α., παρουσιάστηκε το 2009, στην έκθεση Black Little Curly Hair στην Αθήνα (γκαλερί Καππάτος), ενώ τα εγκαίνια των μεταφερόμενων προπυλαίων της Σχολής καθώς και ο ιδιότυπος τρόπος λειτουργίας της, παρουσιάστηκαν στο Centre Pompidou, το 2008, από τον Πρόεδρο του κέντρου, Alain Seban, στα πλαίσια της ατομικής έκθεσης του καλλιτέχνη με τίτλο Ledra Barricade.
Παράλληλα με τη Σχολή, ο Χαραλαμπίδης δημιουργεί την ομάδα Αrab Guggenheim Museum, που έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 2006, στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο και ακολούθως, το 2007 στην μπιενάλε Θεσσαλονίκης, αποτελώντας μια μεταβαλλόμενη, διεπιστημονική συμμετοχική πλατφόρμα που δίνει και πάλι ζωή στο εγκαταλελειμμένο κτίριο και την Πράσινη Γραμμή. Στην παρούσα έκθεση, στην πλατφόρμα του Αrab Guggenheim Museum παρουσιάζονται αρχιτεκτονικές έρευνες και εικαστικές εργασίες από αξιόλογους δημιουργούς όπως οι: Άννα Χαρτοφύλη, Ανδρέας Λυμπεράτος, Θάλεια Χιώτη, Λία Λαπίθη, Γιούλα Χατζηγεωργίου, Δημήτρης Τάταρης, Κώστας Εμμανουηλίδης, Θάνος Τριάντος, Νίκος Λάριος, Γιώργος Χούντας και Βούλα Καραμπατζάκη. Άλλα μέλη της ομάδας δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως στην περισυλλογή υλικού: εγγράφων, στοιχείων και πληροφοριών, καταγραφές συνεντεύξεων και μαρτυριών από επισκέπτες και χρήστες του αεροδρομίου πριν τον πόλεμο, αλλά και από άτομα που πολέμησαν εκεί, στις σκληρές μάχες που διεξήχθηκαν το 1974. Στόχος, η δημιουργία ενός αρχείου, που αφορά την ιστορία του χώρου, ακόμη και πριν την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, επί Αγγλοκρατίας, όταν το αεροδρόμιο επιστρατεύεται από τα συμμαχικά στρατεύματα για να χρησιμοποιηθεί ενάντια στο Χιτλερικό άξονα. « Η Κουζίνα της Φραγκφούρτης» που παρουσιάζεται στην έκθεση, αποτελεί την κιβωτό αποθήκευσης και διαφύλαξης του αρχειακού αυτού υλικού, το οποίο οργανώνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να αντανακλά τις γεωπολιτικές εξελίξεις που είχαν συμβεί και εξακολουθούν να συμβαίνουν στο ανατολικότερο αυτό σύνορο της Ευρώπης αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής που το περιβάλλει.
Δίνοντας έμφαση στην έννοια της Σχολής, ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτά η συμμετοχή στην έκθεση, του Πρύτανη και του Αντιπρύτανη της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας, Γιώργου Χαρβαλιά και Παναγιώτη Χαραλάμπους καθώς και των καθηγητών στο Πανεπιστήμιο της Αmiens Daniel Le και Eric Valete.Οι δύο αυτοί διακεκριμένοι καλλιτέχνες και ακαδημαϊκοί, ταξίδεψαν πολλές φορές, στο διάστημα των δύο τελευταίων χρόνων, στην κατεχόμενη Κύπρο, την Πράσινη Γραμμή και το Αεροδρόμιο, με στόχο τη δημιουργία από κοινού, ενός σπονδυλωτού έργου που παρουσιάζεται στην έκθεση.
Η συμμετοχή βέβαια του Άγγελου Παπαδημητρίου θεωρείται απαραίτητη, όπως εξάλλου και στα περισσότερα πρότζεκτ του Χαραλαμπίδη, αφού το πλαίσιο της Σχολής του δίνει την ευκαιρία να συνδέσει το πολύπλευρο ταλέντο του με την ιδιότητα του Καθηγητή μουσικο-θεατρικής αγωγής, προετοιμάζοντας στην παρούσα φάση τους μαθητές, στο ανέβασμα της ιστορικής Σουπρεματιστικής Όπερας:Νίκη επί του Ήλιου. Από την άλλη, ο γνωστός μουσικοσυνθέτης Κορνήλιος Σελαμσής που επιμελείται την ανασκευή των μουσικών κομματιών της όπερας, στην έκθεση παρουσιάζει τον Ύμνο της Σχολής, μια πρωτότυπη μουσική σύνθεση που δημιούργησε σε συνεργασία με τον Χαραλαμπίδη.
Στα πλαίσια της διαδικασίας μετάπλασης του χώρου, ο Χαραλαμπίδης, έχει κατασκευάσει και παρουσιάσει ήδη στο παρελθόν και άλλα δομικά στοιχεία, όπως διαχωριστικούς τοίχους, πλακάκια, χαλιά, πόρτες αλλά και περιπλανώμενες πλατφόρμες που δίνουν τη δυνατότητα στο Hollow Airport Museion να αντιπροσωπεύεται σε διάφορα διεθνή φόρουμ, εκθέσεις και εκδηλώσεις. Έχει παρουσιαστεί επίσης το Αμφιθέατρο της Σχολής αλλά και η μεγαλεπήβολη, κινητή Βιβλιοθήκη, που φέρει το όνομα του Ιούλιου Βερν και αναφέρεται στο πρώτο συμμαχικό αεροπλάνο που απογειώθηκε εναντίον του Χίτλερ, από το συγκεκριμένο αεροδρόμιο. Η Βιβλιοθήκη σχεδιάστηκε το 2009, κατόπιν πρόσκλησης του καλλιτέχνη να συμμετάσχει στο φεστιβάλ της Amiens, πόλη όπου έζησε και έγραψε τα, επιστημονικής φαντασίας, μυθιστορήματα του ο Ιούλιοs Βερν. Με στόχο την αρχιτεκτονική διαμόρφωση του εγκαταλελειμμένου συγκροτήματος σε Σχολή Καλών Τεχνών, βρίσκεται και μια ομάδα φοιτητών αρχιτεκτονικής που δουλεύει με βάση τα υπάρχοντα αρχιτεκτονικά σχέδια του αεροδρομίου (πλήρεις κατόψεις/προσόψεις, μελέτες παροχής νερού/ηλεκτρισμού και διάδρομοι προσγείωσης/απογείωσης) που έχουν παραχωρηθεί από το Υπουργείο Συγκοινωνιών της Κύπρου,
Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα γνήσια αρχιτεκτονικά σχέδια του αεροδρομίου, που είχαν αφεθεί μαζί με άλλα έγγραφα και αντικείμενα στη φθορά του χρόνου και των άθλιων συνθηκών που εξακολουθούν να επικρατούν στο κτίριο, διασώθηκαν ως μια συμβολική πράξη από τον ίδιο τον καλλιτέχνη, στις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα, μια εποχή όπου η πρόσβαση ήταν άκρως απαγορευμένη και επικίνδυνη. Δυστυχώς όμως, τα σχέδια κλάπηκαν το 1995, μέσα από την γκαλερί Νέες Μορφές, κατά τη διάρκεια της ατομικής του έκθεσης, που εστίαζε και πάλι στο εγκαταλελειμμένο κτίριο, παρουσιάζοντας στη δημοσιότητα τις πρώτες βιντεοσκοπημένες καταγραφές του χώρου μετά τον πόλεμο του 74.
Δρ. Ασπασία Μαστρογιάννη,
Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης
Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Ώρες λειτουργίας: Τρ., Πε., Πα.: 12.00 – 20.00 / Τε., Σα.: 12.00 -15.00